SluitenHelpPrint
Switch to English
Cursus: RGBUPRV023
RGBUPRV023
Rechtsgeschiedenis
Cursus informatie
CursuscodeRGBUPRV023
Studiepunten (EC)7,5
Cursusdoelen
Na afloop van de cursus:
  • heeft de student overzicht van het Romeinse vermogensrecht als belangrijke oorsprong van het hedendaagse recht.
  • heeft de student kennis van en inzicht in verschillende tradities binnen het Europese Ius Commune.
  • heeft de student kennis van en inzicht in een aantal belangrijke ontwikkelingen in inhoud en methodologie van de voornaamste vermogensrechtelijke leerstukken.
  • heeft de student zich geoefend in bronnen, methoden en de inhoud van jurisdicties uit de civiele traditie, de common law traditie en enige van gemengde aard. Daarbij komen vaardigheden voor het hedendaagse recht zoals het oplossen van casus, argumenteren aan de hand van de verschillende rechtsbronnen (als jurisprudentie), aan de orde.
  • kan de student zijn kennis van de tradities en de veranderingen toepassen in de vergelijkende analyse van het hedendaagse vermogensrecht.
Inhoud
De cursus biedt reflectie op de ontwikkeling van de voornaamste leerstukken uit het hedendaagse vermogensrecht. Na introductie van rechtsbronnen en rechtspraktijk in de Romeinse samenleving worden beginselen van het Romeinse vermogensrecht behandeld. Van daaruit worden aspecten uit de rechtsontwikkeling sedertdien betrokken. Zo wordt ons vermogensrecht in het temporele perspectief van de Romeinsrechtelijke – civiele – traditie geplaatst. Daarbij komen andere rechtsstelsels (als Frankrijk, Duitsland, Engeland, Schotland en Zuid-Afrika) nadrukkelijk aan de orde. De ontwikkelingsgeschiedenis is zeer relevant voor het hedendaagse vergelijkende vermogensrecht. Uit het algemene vermogensrecht, zakenrecht, verbintenissenrecht, en het erfrecht worden een aantal onderwerpen gekozen.

Een overzicht van het Romeinse recht als oorsprong van onze regels geeft systematisch houvast bij de vergelijkende analyse van het Nederlandse vermogensrecht. Veel andere nationale stelsels – zelfs het Engelse – maken veel meer expliciet gebruik van concepten of maximes ontleend aan het Romeinse recht. Hedendaagse rechtsvergelijkende studies – met name die vragen naar Europese juridische uniformiteit centraal stellen, maken daarvan eveneens gebruik – zie bijvoorbeeld de publicaties van Zimmermann.

De ontwikkelingsgeschiedenis van vermogensrechtelijke leerstukken laat de grote verscheidenheid van de tradities in het recht zien. Het laat zien dat het Romeinse recht door de eeuwen heen telkens meer of minder aanwending vond, naast lokale rechten, geschreven of ongeschreven, canoniek recht en natuurrecht. Het laat ook zien dat de praktijk - de sociale, politieke, economisch context - vaak de grote aanjager is van bij het oude blijven, ontwikkeling (evolutie) of zelf omwenteling (revolutie), ook in het recht.

De ontwikkelingsgeschiedenis van het vermogensrecht geeft inzicht in de veranderingen in de formele juridische bronnen, in de gebruikte rechtsvindingsmethoden, geeft inzicht in de veranderingen in concepten, systematiek, argumenten en oordelen, en de achterliggende redenen.
In de gang naar het heden wordt stilgestaan bij een aantal belangrijke scholen in de rechtsbeoefening. Het Rooms-Hollandse recht zal aandacht krijgen, want dat recht heeft grote invloed gehad in de wording van het Europese commune privaatrecht en is geëxporteerd naar Zuid-Afrika en andere jurisdicties. Evenzeer aandacht krijgt de Duitse historische school en de pandektistiek waarbij Romeins recht voor het negentiende eeuwse Duitse landen werd gesystematiseerd en toegepast. De civiele traditie heeft zich op het Europese continent vertaald in codificaties – aandacht krijgen de Franse, Duitse en de Nederlandse, terwijl diezelfde civiele traditie zonder codificatie maar met een op Romeins recht geënt paradigma voorwaarts gaat in de Schotse jurisdictie.

In het hier en nu moeten we constateren dat – terecht of ten onrechte – het privaatrecht in meer of mindere mate onderworpen wordt aan normen van constitutionele en mensenrechtelijke aard. Dat is met name in Zuid Afrika opmerkelijk. Nu we een indruk hebben waar we vandaan komen, kunnen we beter onderlegd vragen: quo vadis?

Niet in het examenprogramma in te brengen naast RGBOR0500 Rechtsgeschiedenis. 
 
Plaats van de cursus in het curriculum:
  • Juridische keuzecursus bachelor
Aanvullende eisen per cursus:

Eventuele aanvullende eisen van de cursus staan vermeld in de Leidraad van de betreffende cursus.
  
SluitenHelpPrint
Switch to English