Leerdoelen
- Verwerven van kennis en inzicht in het toepassen van het evolutieconcept binnen verschillende disciplines waaronder geneeskunde, psychologie, sociologie en economie.
- Inzicht in het aandeel dat verschillende disciplines kunnen hebben in het verklaren van wat ‘ons mens maakt’.
- Inzicht in de werkwijze bij het opzetten en uitvoeren van interdisciplinair onderzoek en bij het schrijven van een interdisciplinair review.
- Kennis van enkele hedendaagse debatten binnen de evolutionaire biologie.
- Relevante evolutionaire informatie kunnen selecteren uit primaire artikelen.
- Problemen in een evolutionaire context kunnen beschouwen en bediscussiëren.
Vaardigheden
De volgende academische vaardigheden worden tijdens de cursus geoefend:
Academisch schrijven, populair-wetenschappelijk schrijven, presenteren, debatteren en discussiëren, samenwerken, interdisciplinariteit, creatief- en kritisch denken.
|
|
Ingangseisen
Evolutie & Biodiversiteit (niveau1) en Evolutie 2 (niveau 2), of vergelijkbare kennis.
Studiepad
Evolutiebiologie
Inhoudsbeschrijving
Darwin’s evolutietheorie wordt de laatste decennia steeds vaker toegepast in andere vakgebieden. Zo vormt de evolutietheorie de basis voor vakgebieden als Evolutionaire geneeskunde, Evolutionaire psychologie & psychiatrie, Evolutionaire economie, etc. Tevens wordt van veel fenomenen de evolutionaire achtergrond bestudeerd zoals van religie, moraliteit, ethiek, cultuur, taal, kunstmatige intelligentie, etc. De toepassing van het begrip evolutie door natuurlijke selectie op andere terreinen dan de biologie blijkt verhelderend te kunnen werken en tot vruchtbare inzichten en nieuwe onderzoeksgebieden te leiden. Het moet echter wel zorgvuldig en kritisch gebeuren, want het kan ook leiden tot weerstand en onbegrip in de betreffende disciplines.
Het is tevens van belang zich te realiseren dat de evolutietheorie niet onbetwist is. De belangrijkste ideeën van Darwin worden nog steeds breed gedragen, maar evolutiebiologen zijn het nog altijd niet eens over een aantal elementaire onderdelen van de evolutietheorie. Een belangrijk voorbeeld is het debat over adaptationisme, de rol van memetica, het belang van niche constructie in de evolutie van populaties en het niveau waarop selectie plaatsvindt: grijpt natuurlijke selectie aan op genen, individuen of groepen? Kortom, er zijn nog steeds fundamentele debatten binnen de evolutietheorie. Begrip van deze debatten is een belangrijk onderdeel van de opleiding van toekomstige evolutiebiologen.
Werkvormen en bijbehorende inhoud
- Hoorcolleges over verschillende voorbeelden van toepassing van het evolutieconcept in verschillende disciplines.
- Discussies. Deze zijn een belangrijk middel binnen de cursus om kennis op te doen over de hedendaagse debatten in evolutiebiologie. De discussies worden voorbereid door het lezen van een aantal artikelen.
- Essay & pitch over populair-wetenschappelijk boek. Elke student leest een populair-wetenschappelijk boek over een evolutionair onderwerp en schrijft een reflectief essay (1500-2000 woorden). Daarnaast houdt de student een pitch van 3 minuten over het boek.
- Vrije opdracht. In groepen van 2 of 3 wordt gewerkt aan een opdracht naar eigen inzicht /eigen creatieve ideeën. De voorwaarden zijn dat de opdracht gaat over een evolutionair onderwerp en dat de tijdsbesteding 40 uur pp is.
- Review en lezingopdracht. Studenten schrijven in groepen van 2-3 een literatuurreview over een evolutionair onderwerp (3500 woorden excl. referenties). Naast de review, bereidt iedere groep een lezing van ongeveer 25-30 minuten voor over hun onderwerp.
- Tentamen. Het tentamen zal gaan over de lezingen van de studenten en de debatten binnen de hedendaagse evolutiebiologie.
Toetsing
- Schrijven van een review (literatuuroverzicht) plus het verzorgen van een presentatie (40%)
- Schrijven van een essay & houden van een pitch over een populair-wetenschappelijk boek (20%)
- Vrije opdracht (20%)
- Tentamen (10%)
- Actieve participatie (10%)
Studiemateriaal
Er is geen leerboek. Er wordt gebruik gemaakt van artikelen en reviews. Aan het begin van de cursus kan er een keus worden gemaakt uit een stapel populair-wetenschappelijke boeken. Verder kan het volgende boek handig zijn: ‘Evolutionair denken’ van Chris Buskes. Naast een inleiding in het evolutieconcept worden veel onderzoeksgebieden behandeld waar het evolutieconcept wordt toegepast en tot nieuwe inzichten leidt.
|
 |
|