SluitenHelpPrint
Switch to English
Cursus: RGMUSBR006
RGMUSBR006
Politieke instituties en democratie
Cursus informatie
CursuscodeRGMUSBR006
Studiepunten (EC)7,5
Cursusdoelen
Na afloop van de cursus:
  • heeft de student diepgaande kennis op het terrein van de democratie en de uitwerking ervan in het Nederlandse recht;
  • heeft de student inzicht in de wijze waarop het functioneren van de Nederlandse democratie en haar instituties beïnvloed worden door de Europese en de internationale rechtsorde;
  • kan de student reflecteren op de wijze waarop het democratiebeginsel het Nederlandse staatsrecht mede vormgeeft;
  • is de student in staat om kennis en inzichten uit de rechtswetenschap te relateren aan de voor het (politieke) staatsrecht relevante wetenschapsgebieden zoals de politicologie, de bestuurskunde, de filosofie en de geschiedwetenschap, te vergaren, op waarde te schatten en een plaats te geven in het juridisch discours;
  • kan de student een voor de politiek-juridische of ambtelijke praktijk relevant betoog ontwikkelen en helder gestructureerd, en overtuigend overbrengen;
  • is de student in staat om een zinvolle bijdrage te leveren aan het publieke debat over de de legitimatie van het politieke systeem en de rol die het Nederlandse staatsrecht daarbij speelt.
Inhoud
Het vak Politieke instituties & democratie is het (eerste) majorvak van de master Staats- en Bestuursrecht, en een kernvak van het track Governance, democratie & grondrechten. Centraal staat het collectieve aspect van governance: het organiseren van draagvlak onder burgers voor noodzakelijk beleid.

Democratie is vandaag de dag een van de meest populaire concepten ter wereld. Er is geen land dat niet tenminste in theorie een democratie genoemd wil worden. Nederland doet het in democratisch opzicht traditioneel goed, tenminste als we de wereldwijde lijstjes mogen geloven. Maar de democratie is ook in Nederland niet af, geen huis waarin we rustig kunnen gaan slapen. In ons staatsbestel krijgt de democratie vooral vorm via de politieke instituties (parlement, provinciale staten, gemeenteraden, waterschapsbesturen e.d.). Ons staatsrecht kent traditioneel echter een voortdurende spanning tussen gekozen en ongekozen bestuur, tussen democratische en technocratische legitimatie. En deze spanning heeft een groot stempel gedrukt op ons constitutionele bestel. Daarbij komt dat politieke instituties in veel Westerse landen, waaronder Nederland, onder druk staan. Veel burgers voelen zich niet goed vertegenwoordigd door die instituties.

In dit vak bezien we welke gevolgen die tendenzen hebben voor het functioneren van de politieke staatsmachten: regering en parlement. In de bachelor hebben studenten al kennisgemaakt met de belangrijkste staatsrechtelijke basisbegrippen en het instrumentarium.
In dit vak gaan we een stap verder en onderzoeken we, soms aan de hand van andere wetenschapsgebieden zoals de geschiedenis, de politicologie en de bestuurskunde, hoe de democratie in Nederland zich ontwikkelt, waar de bedreigingen voor het democratisch gehalte van overheidsbestuur liggen, en hoe invulling wordt, of kan worden gegeven aan democratic governance in een geglobaliseerd en gedigitaliseerd land. Daarnaast is aandacht voor de uitwerking van het democratienebeginsel in het staatsrecht. Zo is er aandacht voor het wetgevingsproces, verantwoording van het bestuur jegens de volksvertegenwoordiging, nieuwe vormen van burgerparticipatie, en de constitutionele inbedding van referenda.
 
Plaats van de cursus in het curriculum:
 
  • Verplichte majorcursus in de master Staats- en bestuursrecht'
SluitenHelpPrint
Switch to English