SluitenHelpPrint
Switch to English
Cursus: TLMV16512
TLMV16512
Meertaligheid binnen het Nederlands: Informatieoverdracht en expressiviteit
Cursus informatie
CursuscodeTLMV16512
Studiepunten (EC)5
Cursusdoelen
Na afloop van de cursus:
- heeft de student kennis van dimensies van meertaligheid binnen het Nederlands: dialectvariatie, discourse-gerelateerde variatie, expressieve taalvariatie;
- kan de student vormen van meertaligheid binnen het Nederlands identificeren en theoretisch analyseren;
- kan de student omgaan met digitale bronnen zoals Taalportaal en Mimore;
- kan de student verbanden leggen met taalverwervingsvraagstukken;
- is de student in staat kennis en analyse te verwoorden, mondeling en schriftelijk.  
 
Inhoud
Meertaligheid treffen we aan binnen een samenleving en binnen een individu. We denken bij meertaligheid dan typisch aan de aanwezigheid/beheersing van verschillende talen, zoals bijv. Nederlands + Engels, Turks + Nederlands, of Engels + Spaans. Meertaligheid komt echter ook voor binnen een taal, bijvoorbeeld binnen het Nederlands. Eén vorm van 'binnentaalse' meertaligheid bestaat in de vorm van dialectvariatie. Naast het Standaardnederlands worden er tal van dialecten gesproken binnen Nederland (en Vlaanderen). Een spreker die zowel de Standaardvariëiteit als de dialectvariëiteit beheerst, is feitelijk tweetalig; hij of zij beheerst twee taalsystemen. Een tweede vorm van 'binnentaalse' meertaligheid bestaat in 'vormen van taalgebruik': informatie kan in verschillende talige 'verpakkingen' ('information packaging') worden overgedragen met het doel om de afstemming en informatieoverdracht van spreker op hoorder te optimaliseren. De 'neutrale' zin 'Jan heeft een dikke buik' kan vormelijk (bijv. syntactisch, morfologisch, lexicaal, prosodisch) worden aangepast om een bepaald type informatie toe te voegen, die nuttig is voor de hoorder. Zo drukt de zin 'JAN die heeft een dikke buik (, niet PIET)' contrast uit. En de zin 'Die kluns van een Jan heeft me een dikke pens!' heeft een zwaar emotionele lading. We spreken in dit laatste geval van expressief taalgebruik.

In deze cursus raak je dus bekend met drie dimensies van meertaligheid binnen het Nederlands: (1) dialectvariatie, (2) discourse-gerelateerde taalvariatie ('information packaging') en (3) expressieve taalvariatie (vormvariatie als gevolg van emotie). We doen dat onder meer aan de hand van twee centrale digitale databronnen over de Nederlandse taal en de Nederlandse dialecten: het Taalportaal en Mimore. Daarnaast zullen we uitstapjes maken naar de taalverwerving: Waarom, bijvoorbeeld, krijg je als tweede-taal-leerder expressief taalgebruik zo moeilijk onder de knie? En waarom is dialectonderzoek nuttig voor onderzoek op het gebied van kindertaalverwerving?
SluitenHelpPrint
Switch to English