|
De cursus beoogt kennis bij te brengen en inzicht te vergroten in de methoden en strategieën waarmee religieuze tradities religieuze bronteksten of opvattingen bijstellen in het licht van nieuwe inzichten of veranderde sociale condities, of zich daar juist tegen verzetten. Naast kennis en inzicht verwerft de student vaardigheid in het onderkennen en analyseren van contemporaine debatten over religies en geweld en gender met betrekking tot het beroep op religieuze teksten.
|
|
In deze cursus komen omstreden religieuze teksten en hun uitleg aan de orde, teksten die in een religieuze traditie dan wel in het publieke debat een steen des aanstoots blijken te zijn. Zo hebben tradities als Christendom, Jodendom, en Islam, maar ook het Boeddhisme teksten die door sommigen uitgelegd worden als aanzet tot religieus gelegitimeerde geweldsuitoefening, of teksten die een juridisch procedé of een strafmaat voorschrijven die in de loop van de tijd op gespannen voet is komen te staan met nieuwe inzichten en praktijken. Voorbeelden zijn van de eerste categorie zijn teksten die oproepen tot religieuze zuiverheid van een individu of van de gemeenschap, voorbeelden van de tweede zijn de zogeheten ‘lex tallionis’ (‘oog om oog, tand om tand’), de strijd tegen afgoderij en afbeeldingen van het heilige, idee en praxis van een heilige oorlog, e.d. Als derde categorie zijn er teksten die vrouwen en mannen bepalen in een bepaalde rol of een bepaald mensbeeld; hier kan men denken aan de besnijdenis, sociale rollen, regulering van de seksualiteit, ascese e.d.. Deze cursus bestudeert aan de hand van casussen de manier waarop in religies met die teksten wordt omgegaan. Dat gebeurt telkens in drie fasen. In een eerste stap onderzoeken we hoe tradities ‘struikelteksten’ als zodanig onderkennen en uitleggen. De autoriteit van teksten is immers niet absoluut, ze is, impliciet dan wel expliciet, bemiddeld door uitlegtradities. Verder onderzoeken we hoe een tekst aan herwaardering of herinterpretatie onderhevig kan raken. Tenslotte, hoe verhoudt die uitlegtraditie zich tot hedendaagse, seculiere waarderingen van die tekst in publiek debat, kranten, literatuur? Wat zegt dat over de tekst en wat zegt dat over ‘ons’ als lezers, al dan niet deel uitmakend van die uitlegtraditie?
|
 |
|